De verloren sandaal van Lucius Valerius
Een waarschuwing uit de mist
Een soldaat op pad
In het jaar 175 marcheerde Lucius Valerius, een Romeinse soldaat, over de zanderige wegen van het gebied dat we nu kennen als Katwijk. Hij droeg de kenmerkende sandalen van een Romeins legionair en zijn blik gleed over het uitgestrekte landschap. De Maas kronkelde traag door het gebied, en hoewel er nog geen stenen brug was, lagen er houten overgangen die handelaren en soldaten gebruikten om de rivier over te steken.
Lucius was op weg naar een kleine nederzetting, waar hij de lokale bevolking in toom moest houden en belastingen moest innen. Hij voelde de moeheid in zijn benen, maar zijn plichtsbesef hield hem op de been. Toen hij zijn sandalen in de koele modder van de rivier drukte, dacht hij aan de toekomst. Misschien zou hier ooit een echte brug verrijzen, een die de Romeinse overheersing zou vereeuwigen.
De schim in de mist
Plotseling klonk er een ijzige gil uit de mist die boven het water hing. Lucius stopte abrupt en tuurde in de richting van het geluid. Zijn hand klemde zich om het gevest van zijn zwaard terwijl zijn hart sneller klopte. Uit het niets doemde een schim op, een bleke gestalte gehuld in een dunne sluier, haar ogen leeg en starend. "Ga terug," fluisterde ze met een stem die leek op de wind zelf. "Je kamp heeft je nodig."
Lucius voelde een plotselinge kou over zich heen trekken en deed een onhandige stap achteruit. Zijn sandaal bleef steken in de drassige oever en hij verloor zijn evenwicht, waardoor hij met een smak in het water belandde. Toen hij zich haastig overeind krabbelde en naar zijn voeten keek, was zijn sandaal verdwenen – alsof de aarde hem had opgeslokt. Verslagen en ontdaan van wat hij zojuist had gezien, durfde hij niet terug te keren naar de plaats waar de schim stond. Met slechts één sandaal rende hij terug naar zijn kamp, waar chaos heerste.
Een waarschuwing of toeval?
Een felle brand laaide op tussen de tenten, mannen schreeuwden bevelen terwijl anderen gewonden wegtrokken uit het vuur. De wachters vertelden hem dat een aanval van barbaarse stammen hen had overvallen. Had de schim hem gered? Had zijn verloren sandaal hem de waarschuwing gebracht die zijn kameraden nodig hadden?
Eeuwen later, in de 4e eeuw na Christus, werd de brug inderdaad gebouwd, een robuuste stenen constructie die de Maas overspande. Maar diep in de grond, tussen de resten van oude handelsroutes, bleef een enkele sandaal achter. Een stille herinnering aan Lucius Valerius, de soldaat die een waarschuwing ontving uit de mist en wiens verloren sandaal misschien wel de geschiedenis had veranderd.
Deze sandaal is te bewonderen in het Museum Ceuclum in Cuijk – Gratis entree.