De Gravin van Grave
De eeuwige liefde van Anna van Buren
Wie op een stille avond langs de Maas in Grave wandelt, zou zomaar iets kunnen voelen. Een rilling over de rug. Een stilte die nét te vol aanvoelt. De oude bewoners weten het wel: dan waakt zij weer. De gravin. Anna van Buren.
In het jaar 1551 trad de jonge gravin Anna van Egmond, beter bekend als Anna van Buren, in het huwelijk met Willem van Nassau — de man die later bekend zou worden als Willem van Oranje, Vader des Vaderlands. Door hun verbintenis kreeg Willem toegang tot uitgestrekte gebieden in de Nederlanden. Anna zelf was erfdochter van het graafschap Buren, Leerdam én bezat via haar familie ook rechten op het Land van Cuijk, waaronder het gebied rond Grave.
Hoewel haar huwelijk deels politiek was, groeide er oprechte liefde tussen de twee. In hun correspondentie spreken zij elkaar aan met tedere woorden. Anna verbleef regelmatig op de familiebezittingen in het zuiden. Vooral Grave, met haar kasteel aan de Maas, zou ze in haar hart hebben gesloten. Hier schreef ze brieven aan haar Willem, hier groeiden hun kinderen, en hier bad ze voor vrede in een onrustig land.
Maar het leven was fragiel. In 1558 werd Anna ziek — waarschijnlijk aan tuberculose — en overleed op slechts 25-jarige leeftijd. Haar overlijden sloeg diepe wonden. Willem van Oranje zou hertrouwen, maar zijn hofhouding vertelde later dat hij “zijn ware vrouw” nooit vergat. Haar portret bleef hangen in zijn privévertrekken tot zijn dood.
Sindsdien doen er verhalen de ronde in Grave. Over een vrouw gehuld in licht grijsblauw fluweel, die verschijnt wanneer de stad gevaar loopt. Tijdens het Beleg van Grave in 1586 zou ze zijn gezien bij het voormalige kasteel, als schaduw tussen het vuurlicht. Een soldaat zou zelfs zijn geweer hebben laten vallen, overtuigd dat hij haar zachte stem had gehoord: “Laat de stad niet vallen.”
Ze is geen geest, zeggen de ouderen. Geen schim om bang voor te zijn. Ze is liefde. Een belofte. Een vrouw die haar land, haar volk en haar Willem nooit heeft losgelaten.
En wie op een rustige avond langs de wallen van Grave loopt en de rivier stil ziet glinsteren in het laatste licht, kan haar aanwezigheid misschien voelen. Niet als schrikbeeld, maar als zegen. Een stille bescherming. Eeuwig trouw.
Historische toelichting
Anna van Egmond (1533–1558) was gravin van Buren en Leerdam en trouwde op jonge leeftijd met Willem van Oranje. Door hun huwelijk verkreeg Willem aanzienlijke macht in de Nederlanden. Anna overleed jong aan ziekte, maar speelde een belangrijke rol in de opkomst van het Huis van Oranje. Het gebied rond Grave maakte deel uit van de bezittingen van haar familie, en ze verbleef geregeld in de regio. Hoewel ze niet als officiële "vrouwe van Grave" bekend stond, wordt haar aanwezigheid in het Land van Cuijk wel historisch onderbouwd. Haar huwelijk met Willem van Oranje was een fundament voor de Nederlandse onafhankelijkheid.
